Dưới đây là tổng hợp, phân tích về:
-
Sàn giao dịch vốn khởi nghiệp do Bộ Tài chính đề xuất
-
Định nghĩa: Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo & Doanh nghiệp khoa học công nghệ
-
Cách đăng ký doanh nghiệp khoa học và công nghệ
1. “Sàn giao dịch vốn khởi nghiệp” do Bộ Tài chính đề xuất là gì?
Hiện tại thông tin về “sàn giao dịch vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp” đang trong giai đoạn đề xuất / nghiên cứu, chưa có luật hoặc nghị định chính thức đầy đủ ban hành. Theo báo chí:
-
Bộ Tài chính đã nói đến kế hoạch thiết lập sàn giao dịch vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp: mục đích là “khơi thông nguồn vốn cho kinh tế tư nhân” và hỗ trợ startup tiếp cận các nhà đầu tư. Truyền hình Thanh Hoá
-
“Sàn giao dịch vốn” ở đây có thể hiểu là một nền tảng tập hợp các cơ hội đầu tư, kết nối startup và nhà đầu tư, có thể là thị trường sơ cấp, huy động vốn hoặc chuyển nhượng cổ phần / vốn góp; có thể hoạt động dưới sự giám sát hoặc khuôn khổ pháp luật riêng để bảo quyền lợi nhà đầu tư & tránh rủi ro.
Cần lưu ý:
-
Chưa rõ mô hình: sẽ là sàn chứng khoán riêng (mini-stock exchange), hay chỉ là sàn kết nối / giao dịch vốn tư nhân / quỹ đầu tư mạo hiểm.
-
Chưa rõ về yêu cầu pháp luật: cấp phép, điều kiện, báo cáo, nghĩa vụ cho startup / nhà đầu tư.
2. Định nghĩa các loại hình doanh nghiệp
2.1 Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (Startup)
Từ các văn bản mới nhất:
-
Theo Thông tư 01/2018/TT-BKHCN, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo là doanh nghiệp có khả năng tăng trưởng nhanh, dựa vào khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới, và thời gian hoạt động không quá 5 năm kể từ ngày đăng ký lần đầu.
-
Theo Nghị quyết 98/2023/QH15, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo là doanh nghiệp thành lập để thực hiện các ý tưởng dựa trên tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới và có khả năng tăng trưởng nhanh.
Các tiêu chí chính:
Tiêu chí | Nội dung |
---|---|
Thời gian thành lập | Không quá 5 năm kể từ khi đăng ký doanh nghiệp lần đầu. |
Yếu tố đổi mới sáng tạo | Phải có tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới. |
Khả năng tăng trưởng nhanh | Thường là tốc độ tăng trưởng doanh thu, mở rộng thị trường, số lượng nhân viên hoặc số lượng người dùng nhanh hơn bình thường. |
2.2 Doanh nghiệp khoa học và công nghệ (Doanh nghiệp KH&CN)
Theo Luật Khoa học, công nghệ & đổi mới sáng tạo mới (2025) + các văn bản hiện hành:
-
Định nghĩa (Luật 2025, Điều 39):
“Doanh nghiệp khoa học và công nghệ là doanh nghiệp thực hiện hoạt động nghiên cứu, phát triển, chuyển giao, đổi mới công nghệ, có năng lực hấp thụ, làm chủ công nghệ và mang lại hiệu quả về kinh tế, xã hội, môi trường.”
-
Ưu đãi: thuê đất, sử dụng cơ sở hạ tầng khoa học, được hỗ trợ qua các chương trình xúc tiến thương mại, thông tin, truyền thông; được hỗ trợ tín dụng, vay vốn ưu đãi; miễn/giảm thuế; miễn lệ phí trước bạ trong một số trường hợp.
3. Cách đăng ký/doanh nghiệp khoa học và công nghệ (chứng nhận, thủ tục)
Dưới đây là quy trình, hồ sơ, điều kiện để doanh nghiệp đăng ký là doanh nghiệp khoa học & công nghệ, và nhận Giấy chứng nhận để được hưởng ưu đãi.
3.1 Điều kiện cần đáp ứng
Từ Luật & Nghị định hiện hành (Luật KHCN 2013 & sửa đổi, Nghị định 13/2019/NĐ-CP; Luật KTCN & ĐMST 2025 cập nhật) — các điều kiện bao gồm:
-
Phải là doanh nghiệp đã đăng ký thành lập theo Luật Doanh nghiệp; có pháp nhân rõ ràng.
-
Có năng lực thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ, tức là có nhân sự, thiết bị, hoặc khả năng hợp tác nghiên cứu, chuyển giao công nghệ.
-
Có “kết quả khoa học và công nghệ” — sản phẩm hoặc hàng hóa hình thành từ kết quả nghiên cứu/science & công nghệ hoặc chuyển giao công nghệ được công nhận; hoặc sử dụng chương trình máy tính, giống cây trồng mới, sáng chế, giải pháp hữu ích, kiểu dáng công nghiệp… theo quy định.
-
Doanh thu: sản phẩm hình thành từ kết quả khoa học & công nghệ phải chiếm một tỷ lệ tối thiểu trong tổng doanh thu (ví dụ 30%) nếu doanh nghiệp đã hoạt động đủ điều kiện yêu cầu.
3.2 Hồ sơ, thủ tục đăng ký
Theo Nghị định 13/2019/NĐ-CP & các văn bản hướng dẫn:
Bước | Nội dung | Thẩm quyền | Thời hạn |
---|---|---|---|
Bước 1 | Chuẩn bị hồ sơ chứng nhận doanh nghiệp khoa học công nghệ: bao gồm Giấy đề nghị, các tài liệu chứng minh kết quả khoa học công nghệ, kế hoạch sản xuất kinh doanh sản phẩm từ kết quả khoa học công nghệ, báo cáo tài chính/năng lực… | Doanh nghiệp tự chuẩn bị | — |
Bước 2 | Nộp hồ sơ tại Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh/thành phố nơi doanh nghiệp có trụ sở chính, hoặc nơi có cơ quan đăng ký có thẩm quyền. | Sở KHCN | — |
Bước 3 | Trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, cơ quan cấp phải trả lời tính hợp lệ của hồ sơ (nếu chưa đủ hồ sơ thì nêu rõ yêu cầu bổ sung). VSTA+1 | Sở KHCN / hoặc Cục phát triển thị trường & doanh nghiệp KH&CN nếu hồ sơ có liên quan nhiều tỉnh | — |
Bước 4 | Trong vòng 10 ngày làm việc kể từ khi hồ sơ hợp lệ, cơ quan cấp giấy chứng nhận xem xét cấp hoặc từ chối. Nếu hồ sơ phức tạp, có thể mời chuyên gia; tổng thời hạn không vượt quá 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ. VSTA+1 | Sở KHCN / Cục PT thị trường & doanh nghiệp KH&CN | — |
Bước 5 | Sau khi cấp, doanh nghiệp phải công bố thông tin về giấy chứng nhận lên cổng thông tin của cơ quan nhà nước, báo cáo kết quả sản phẩm, danh mục sản phẩm khoa học công nghệ. VSTA+1 |
3.3 Các biểu mẫu / nội dung tối thiểu hồ sơ
-
Đề nghị cấp chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ;
-
Danh mục sản phẩm/hàng hoá hình thành từ kết quả khoa học & công nghệ;
-
Bản sao giấy phép đăng ký kinh doanh;
-
Các bằng sáng chế / chứng nhận sở hữu trí tuệ / chương trình máy tính / các kết quả được công nhận;
-
Kế hoạch sản xuất kinh doanh sản phẩm đó;
-
Báo cáo tài chính / doanh thu, chứng minh tỷ lệ sản phẩm khoa học công nghệ trong tổng doanh thu;
-
Các giấy chứng nhận/ chứng minh thiết bị, năng lực nghiên cứu nếu cần;
-
Báo cáo/thể hiện năng lực ứng dụng/ chuyển giao công nghệ.
4. Tóm lại so sánh & mối liên hệ
Loại hình | Thời hạn hoạt động (nếu có) | Ưu đãi chính |
---|---|---|
Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo | Doanh nghiệp mới – không quá 5 năm | Miễn thuế TNDN trong 2 năm; hỗ trợ đầu tư, hỗ trợ về vốn, kết nối nhà đầu tư, ưu đãi thuế thu nhập từ chuyển nhượng vốn góp (tuỳ địa phương) |
Doanh nghiệp khoa học và công nghệ | Không có giới hạn cụ thể về thời hạn hoạt động, nhưng để hưởng ưu đãi phải đáp ứng doanh thu từ sản phẩm khoa học công nghệ tối thiểu nếu không mới thành lập | Miễn/giảm thuế thu nhập, vay vốn ưu đãi, thuê đất ưu tiên, hỗ trợ về sở hữu trí tuệ, cho thuê/truy cập các cơ sở nghiên cứu dùng chung; hỗ trợ ngân sách trong nghiên cứu & chuyển giao công nghệ… |