Dưới đây là tổng hợp các văn bản pháp lý (luật, nghị quyết, nghị định, quyết định) và các điểm nổi bật liên quan đến tài sản số, sàn giao dịch / thị trường tài sản mã hóa, Fintech, doanh nghiệp khoa học & công nghệ / đổi mới sáng tạo, và quỹ khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam (tính đến năm 2025). Nếu bạn muốn tôi gửi file Word / PDF hoặc danh mục văn bản cập nhật mới nhất, tôi có thể giúp tiếp.
1. Tài sản số / tài sản mã hóa / sàn giao dịch tài sản mã hóa
Các văn bản chính
| Văn bản | Nội dung nổi bật |
|---|---|
| Luật Công nghiệp Công nghệ số 2025 (số 71/2025/QH15) | Có hiệu lực từ 01/01/2026, lần đầu tiên khung pháp lý luật hóa khái niệm “tài sản số”. Ví dụ: Điều 46 định nghĩa tài sản số; Điều 47 phân loại tài sản số; quy định quản lý tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao, xác lập quyền tài sản số. |
| Nghị quyết 05/2025/NQ-CP ngày 09/9/2025 | Về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Quy định phạm vi thí điểm, điều kiện chào bán, phát hành, điều kiện cấp giấy phép tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa, nguyên tắc, bảo vệ nhà đầu tư, thời hạn thí điểm (5 năm) |
| Nghị định 94/2025/NĐ-CP | Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) trong lĩnh vực ngân hàng, nhằm thử nghiệm các giải pháp Fintech (như chấm điểm tín dụng, open API, cho vay ngang hàng) trong một phạm vi có kiểm soát. Có thể xem như bước đầu tạo điều kiện cho các sàn giao dịch tài sản số thử nghiệm trong lĩnh vực tài chính. |
| Các văn bản hướng dẫn / góp ý / dự thảo | * Dự thảo Nghị định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo về quỹ đầu tư mạo hiểm và sàn giao dịch vốn khởi nghiệp * Các đề xuất hoàn thiện khung pháp lý tài sản số, dữ liệu, tài sản do AI tạo ra |
Các điểm chú ý
-
Tài sản số theo Luật Công nghiệp Công nghệ số không bao gồm: chứng khoán, các dạng số của tiền pháp định, và các tài sản tài chính khác theo quy định luật dân sự / tài chính.
-
Trong thời gian thí điểm theo Nghị quyết 05, tổ chức, cá nhân nước ngoài được tham gia, nhưng việc chào bán tài sản mã hóa chỉ được thực hiện cho nhà đầu tư nước ngoài (theo quy định Nghị quyết)
-
Thời hạn thí điểm là 5 năm kể từ khi Nghị quyết có hiệu lực (09/9/2025)
-
Có quan tâm đến việc thế chấp tài sản số — nhưng khung pháp lý cụ thể về thế chấp tài sản số chưa rõ ràng, do mới đưa khái niệm vào luật.
2. Fintech / cơ chế thử nghiệm / sàn giao dịch kỹ thuật số
Văn bản trọng yếu
-
Nghị định 94/2025/NĐ-CP (như đã nêu) là văn bản chiến lược về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng / tài chính số.
-
Luật Giao dịch điện tử (2023) — đây là văn bản nền tảng cho giao dịch điện tử, “hạ tầng” pháp lý cho các giao dịch số / Fintech. (Luật này được nhắc trong bài phân tích khung pháp lý Fintech)
-
Các văn bản hướng dẫn, chính sách, đề xuất hoàn thiện khung pháp lý Fintech (ví dụ: bài viết “Hoàn thiện hành lang pháp lý và cơ chế quản lý nhà nước về fintech”)
Nội dung nổi bật
-
Nghị định 94 cho phép thử nghiệm các giải pháp Fintech như chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu (Open API), cho vay ngang hàng (P2P Lending) trong phạm vi được phép thử nghiệm.
-
Thời gian thử nghiệm tối đa 2 năm (có thể gia hạn)
-
Các tổ chức Fintech tham gia phải đáp ứng điều kiện như năng lực quản lý, công nghệ, quy mô, minh bạch, tuân thủ an ninh mạng, quản lý rủi ro.
-
Fintech vẫn chưa có luật chuyên ngành riêng — hoạt động chủ yếu căn cứ các luật hiện hành (giao dịch điện tử, ngân hàng, doanh nghiệp, đầu tư) và các nghị định điều chỉnh từng phần.
3. Doanh nghiệp khoa học & công nghệ / đổi mới sáng tạo / sàn giao dịch vốn công nghệ
Văn bản mới
-
Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (2025) — được Quốc hội thông qua ngày 27/6/2025. Luật này xác định quyền, cơ chế, chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp KHCN, đổi mới sáng tạo, quỹ đầu tư mạo hiểm, sàn tiền vốn cho khởi nghiệp.
-
Dự thảo Nghị định chi tiết hướng dẫn thi hành các điều luật về quỹ đầu tư mạo hiểm và sàn giao dịch vốn khởi nghiệp sáng tạo (theo Luật KHCN&ĐMST)
Nội dung nổi bật
-
Luật KHCN&ĐMST 2025 xác định doanh nghiệp là trung tâm hệ thống đổi mới sáng tạo, mở rộng chính sách ưu đãi về thuế, đất đai, mua sắm công nghệ, hỗ trợ quỹ đổi mới sáng tạo.
-
Doanh nghiệp được trích tối đa 5% lợi nhuận trước thuế để lập quỹ đầu tư khởi nghiệp trong nội bộ nếu có lãi.
-
Luật tạo cơ sở pháp lý để phát triển sàn giao dịch vốn cho khởi nghiệp sáng tạo trong tương lai (trong dự thảo Nghị định hướng dẫn)
4. Quỹ khởi nghiệp sáng tạo
Văn bản cơ bản
-
Nghị định 38/2018/NĐ-CP — quy định chi tiết về đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo.
-
Nghị định 210/2025/NĐ-CP — sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 38/2018, có hiệu lực từ 15/9/2025. (Ví dụ: mở rộng tài sản góp vốn, điều chỉnh danh mục đầu tư, quy định không đầu tư chứng khoán niêm yết)
-
Quyết định 2915/QĐ-BTC (2025) — công bố thủ tục hành chính mới, trong đó có thủ tục thông báo thành lập quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo.
Nội dung nổi bật
-
Theo Nghị định 38/2018, quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo không có tư cách pháp nhân, có từ 02 đến tối đa 30 nhà đầu tư góp vốn.
-
Tài sản góp vốn gồm đồng Việt Nam, quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ / công nghệ / bí quyết kỹ thuật, và các tài sản khác có thể định giá bằng đồng Việt Nam.
-
Danh mục đầu tư của quỹ gồm: (i) góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp vào doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo (không vượt 50% vốn điều lệ của doanh nghiệp nhận đầu tư) ; (ii) đầu tư các công cụ có thể chuyển đổi; (iii) đầu tư quyền mua cổ phần (nhưng giao dịch này không được chuyển nhượng cho bên thứ ba)
-
Với Nghị định 210/2025, bổ sung quy định rằng quỹ không được đầu tư chứng khoán niêm yết, cổ phiếu đăng ký giao dịch, trái phiếu, chứng chỉ quỹ trên thị trường thứ cấp.
-
Quyết định 2915/QĐ-BTC hướng dẫn thủ tục thông báo thành lập quỹ, quy định hồ sơ, điều kiện, thời hạn giải quyết.
Luật sư 911: Tư vấn Luật về tài sản số, sàn giao dịch / thị trường tài sản mã hóa, Fintech, doanh nghiệp khoa học & công nghệ / đổi mới sáng tạo, và quỹ khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam
