Nguyên tắc 99 của MiCA – Thẩm quyền xử phạt hành chính đối với tổ chức phát hành và cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa
📘 Trích dẫn gốc tiếng Anh (Recital 99 – MiCA)
(99) Furthermore, competent authorities should be empowered to impose penalties on issuers, offerors or persons seeking admission to trading of crypto-assets, including asset-referenced tokens or e-money tokens, as well as crypto-asset service providers.
When determining the type and level of administrative fines or other administrative measures, competent authorities should take into account all relevant circumstances, including the seriousness and duration of the breach and whether the breach was committed intentionally.
📎 Nguồn: Official Journal of the European Union – Regulation (EU) 2023/1114
📘 Bản dịch tiếng Việt chính xác
(99) Hơn nữa, các cơ quan có thẩm quyền phải được trao quyền để áp đặt các biện pháp xử phạt đối với:
-
Các tổ chức phát hành,
-
Các bên chào bán hoặc cá nhân đề nghị đưa tài sản kỹ thuật số vào giao dịch (bao gồm cả token tham chiếu tài sản – ART và token tiền điện tử – EMT),
-
Cũng như các nhà cung cấp dịch vụ tài sản kỹ thuật số (CASPs).
Khi xác định loại và mức độ của hình phạt hành chính hoặc biện pháp hành chính khác, cơ quan có thẩm quyền phải xem xét toàn bộ các tình tiết liên quan, bao gồm:
-
Mức độ nghiêm trọng của vi phạm;
-
Thời gian kéo dài của hành vi vi phạm;
-
Và việc vi phạm đó có cố ý hay không.
⚖️ Phân tích pháp lý chuyên sâu – Luật sư Vũ Ngọc Dũng – Công ty Luật 911
1. MiCA thiết lập hệ thống xử phạt hành chính toàn diện
Khác với hệ thống crypto tự do hoang dã trước đây, MiCA cho phép cơ quan giám sát tài chính EU có thể:
| Hành vi vi phạm | Đối tượng bị xử phạt | Biện pháp có thể áp dụng |
|---|---|---|
| Phát hành token sai quy định | Tổ chức phát hành token | Phạt tiền, thu hồi giấy phép |
| Chào bán token không công bố đủ thông tin | Bên chào bán công khai hoặc xin niêm yết | Cấm phát hành, yêu cầu sửa sách trắng |
| Cung cấp dịch vụ không đăng ký | Các sàn giao dịch, ví lưu ký, broker v.v. | Đình chỉ hoạt động, phạt hành chính |
| Giao dịch thao túng, nội gián | Nhà đầu tư cá nhân, nội bộ tổ chức | Truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc dân sự |
2. Nguyên tắc định lượng hình phạt – theo mức độ và ý chí vi phạm
MiCA nhấn mạnh đến nguyên tắc tỷ lệ (principle of proportionality) khi áp dụng hình phạt:
-
Vi phạm nghiêm trọng + cố ý → Phạt nặng, cấm hoạt động;
-
Vi phạm nhẹ + vô ý → Có thể chỉ cảnh cáo hoặc yêu cầu khắc phục.
➡ Điều này tạo ra sự linh hoạt hợp lý trong việc giám sát – tránh tình trạng áp dụng “một kiểu xử phạt cho tất cả”.
3. So sánh với hệ thống pháp lý Việt Nam (hiện hành)
| Tiêu chí | MiCA – Recital 99 | Việt Nam (hiện hành) |
|---|---|---|
| Cơ quan có thẩm quyền xử phạt | Cơ quan quản lý tài chính quốc gia | Chưa xác định rõ trong lĩnh vực crypto |
| Khả năng xử phạt token phát hành | ✅ Có | ❌ Chưa có văn bản điều chỉnh rõ |
| Phân loại theo mức độ vi phạm | ✅ Có | ❌ Chưa có |
| Cơ chế giám sát dịch vụ tài sản số | ✅ CASPs đăng ký và giám sát | ❌ Chưa có khung pháp lý phù hợp |
🔎 Gợi ý: Việt Nam nên ban hành Nghị định hoặc Luật riêng về tài sản số, theo hướng học hỏi từ MiCA – quy định rõ về các cấp độ xử phạt hành chính, tạo răn đe hợp lý.
📌 Kết luận
Recital 99 đóng vai trò trung tâm trong việc bảo vệ tính toàn vẹn của thị trường tài sản mã hóa, bằng cách:
-
Trao quyền mạnh mẽ cho cơ quan quản lý;
-
Thiết lập nguyên tắc xử phạt linh hoạt – có phân loại, có căn cứ;
-
Đặt trọng tâm vào bảo vệ nhà đầu tư, ngăn ngừa rủi ro hệ thống.
Đây là mô hình lý tưởng cho các quốc gia đang phát triển như Việt Nam nếu muốn xây dựng thị trường crypto có kiểm soát, không tự phát và không để bị thao túng như các giai đoạn 2017–2022.
📍 Phân tích thuộc bản quyền của Luật sư Vũ Ngọc Dũng – Công ty Luật 911
Đồng hành tư vấn chiến lược tuân thủ MiCA, phát hành stablecoin, EMT, ART tại EU – Singapore – Hoa Kỳ, và thiết kế khung pháp lý sandbox tại Việt Nam.
📌 Khi trích dẫn bắt buộc ghi rõ: “Nguồn: Luật sư Vũ Ngọc Dũng – Công ty Luật 911”.
