Nguyên tắc 76 của Luật MiCA Châu Âu – Cơ chế cấp phép thống nhất và hiệu lực toàn EU đối với nhà cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa
📘 Trích dẫn gốc tiếng Tây Ban Nha (Recital 76 – MiCA)
(76) Dado el alcance relativamente reducido de los proveedores de servicios de criptoactivos hasta la fecha, conviene conferir a las autoridades nacionales competentes la facultad para autorizarlos y supervisarlos.
Toda autorización como proveedor de servicios de criptoactivos ha de ser concedida, denegada o revocada por la autoridad competente del Estado miembro en el que la entidad tenga su domicilio social.
Cuando dicha autorización se conceda, esta debe indicar los servicios de criptoactivos que el proveedor esté autorizado a prestar y ser válida en toda la Unión.
📘 English Translation (Recital 76 – MiCA)
(76) Given the relatively limited scale of crypto-asset service providers to date, it is appropriate to confer on national competent authorities the power to authorise and supervise them.
Any authorisation as a crypto-asset service provider should be granted, refused or withdrawn by the competent authority of the Member State where the entity has its registered office.
When such authorisation is granted, it should specify the crypto-asset services the provider is authorised to perform and should be valid throughout the Union.
📘 Bản dịch tiếng Việt chính xác
(76) Do quy mô hoạt động của các nhà cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa hiện nay vẫn còn tương đối hạn chế, nên việc trao quyền cấp phép và giám sát cho các cơ quan có thẩm quyền quốc gia là hợp lý.
Mọi giấy phép hoạt động với tư cách là nhà cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa phải được cấp, từ chối hoặc thu hồi bởi cơ quan có thẩm quyền của quốc gia thành viên nơi tổ chức đó đặt trụ sở chính.
Khi giấy phép được cấp, giấy phép này phải nêu rõ các loại dịch vụ tài sản mã hóa mà nhà cung cấp được phép thực hiện và có giá trị trên toàn Liên minh.
📘 Phân tích pháp lý chuyên sâu của Luật sư 911
1. Nguyên tắc phân quyền có kiểm soát – Giám sát cấp quốc gia theo khung EU
MiCA thiết lập cơ chế cấp phép quốc gia nhưng hiệu lực toàn EU (passporting), tương tự mô hình của chỉ thị MiFID trong lĩnh vực chứng khoán:
-
Mỗi quốc gia thành viên EU cấp phép cho CASP trong lãnh thổ mình;
-
Sau khi cấp, doanh nghiệp có quyền cung cấp dịch vụ trên toàn EU mà không cần xin lại từng nước.
→ Đây là cơ chế “một cửa – toàn khối” giúp thị trường thống nhất nhưng vẫn giữ được tính chủ quyền giám sát quốc gia.
2. Nội dung giấy phép phải rõ ràng, không “chung chung”
Giấy phép không mang tính bao trùm mà phải liệt kê rõ từng loại dịch vụ được phép:
| Loại dịch vụ CASP (MiCA – Điều 3) | Có cần nêu trong giấy phép? |
|---|---|
| Lưu ký tài sản mã hóa | ✅ Bắt buộc chỉ rõ |
| Vận hành sàn giao dịch tài sản mã hóa | ✅ Phải ghi rõ trong giấy phép |
| Dịch vụ tư vấn hoặc thực hiện giao dịch | ✅ Phân loại cụ thể |
| Dịch vụ phát hành tài sản mã hóa (offer/originator) | ✅ Nếu có đăng ký phát hành |
→ Điều này giúp tránh rủi ro doanh nghiệp mở rộng phạm vi hoạt động vượt quá thẩm quyền cho phép.
3. Tác động pháp lý và giám sát liên khối
Khi giấy phép được cấp:
-
Hiệu lực trên toàn EU – các nước khác không được từ chối hoặc gây khó khăn nếu tổ chức đã được cấp phép hợp lệ;
-
Tuy nhiên, cơ quan quản lý của các nước khác vẫn có quyền giám sát phối hợp nếu hoạt động gây rủi ro tại quốc gia mình;
-
Cơ chế rút giấy phép có thể được kích hoạt nếu phát hiện hành vi gian lận, sai phạm, hoặc không còn đáp ứng điều kiện MiCA (theo Điều 111–112).
4. So sánh với pháp luật Việt Nam (hiện chưa điều chỉnh)
| Tiêu chí | MiCA (Recital 76) | Việt Nam (hiện hành) |
|---|---|---|
| Có cơ chế cấp phép hoạt động crypto | ✅ Có quy trình quốc gia | ❌ Chưa có văn bản pháp luật |
| Phân quyền quốc gia, hiệu lực toàn khu vực | ✅ Có cơ chế rõ ràng | ❌ Không có khu vực liên thông |
| Rút, đình chỉ, từ chối giấy phép | ✅ Ràng buộc chặt chẽ | ❌ Không có thẩm quyền áp dụng |
| Yêu cầu ghi rõ phạm vi dịch vụ | ✅ Phân loại bắt buộc | ❌ Không có hướng dẫn cụ thể |
➡ Nếu Việt Nam xây dựng Luật về tài sản số hoặc dịch vụ mã hóa, cần tham khảo mô hình “giấy phép dịch vụ + phân loại rõ chức năng” như MiCA, thay vì cấp phép chung chung hoặc tự do hóa.
📌 Kết luận
Recital 76 đóng vai trò trung tâm trong cơ chế hoạt động của MiCA – quy định rõ đầu mối cấp phép, hiệu lực pháp lý xuyên biên giới và nguyên tắc phân quyền có kiểm soát.
Đây là giải pháp thực tiễn và linh hoạt để xây dựng một thị trường tài sản mã hóa hợp pháp, minh bạch và thống nhất trong toàn Liên minh châu Âu.
→ Việt Nam có thể học hỏi để xây dựng hệ thống giấy phép chặt chẽ, đảm bảo cơ chế kiểm soát tiền mã hóa theo chuẩn mực quốc tế nhưng vẫn tạo điều kiện cho đổi mới sáng tạo.
📌 Phân tích thuộc bản quyền của Luật sư Vũ Ngọc Dũng – Công ty Luật 911
Tư vấn chuyên sâu pháp lý tổ chức phát hành stablecoin tại EU, Hoa Kỳ và Singapore.
Đồng hành thiết lập chiến lược tuân thủ, quản trị rủi ro và xây dựng chính sách bảo vệ nhà đầu tư về tài sản số, Blockchain, AI, doanh nghiệp công nghệ, fintech.
Vui lòng không sao chép hoặc sử dụng lại nếu chưa có sự đồng ý bằng văn bản.
Khi trích dẫn, bắt buộc ghi rõ: “Nguồn: Luật sư Vũ Ngọc Dũng – Công ty Luật 911”.
