QUY ĐỊNH (EU) 2023/1114 CỦA QUỐC HỘI CHÂU ÂU VÀ CỦA HỘI ĐỒNG
của ngày 31 tháng 5 năm 2023
về thị trường tài sản tiền điện tử và sửa đổi Quy định (EU) số 1093/2010 và (EU) số 1095/2010 và Chỉ thị 2013/36/EU và (EU) 2019/1937
(Văn bản có liên quan đến EEA)
QUỐC HỘI CHÂU ÂU VÀ HỘI ĐỒNG LIÊN MINH CHÂU ÂU,
Xét đến Hiệp ước về hoạt động của Liên minh châu Âu, và đặc biệt là Điều 114 của Hiệp ước này,
Xem xét đề xuất của Ủy ban châu Âu,
Sau khi chuyển dự thảo văn bản pháp luật đến các quốc hội,
Xét đến ý kiến của Ngân hàng Trung ương Châu Âu (1),
Xét đến ý kiến của Ủy ban Kinh tế và Xã hội Châu Âu (2),
Hành động theo thủ tục lập pháp thông thường (3),
Trong khi:
(1) Điều quan trọng là phải đảm bảo rằng các hành vi lập pháp của Liên minh về các dịch vụ tài chính phù hợp với kỷ nguyên số và đóng góp vào nền kinh tế tương lai có lợi cho mọi người, bao gồm cả việc cho phép sử dụng các công nghệ tiên tiến. Liên minh có chính sách quan tâm đến việc phát triển và thúc đẩy việc tiếp nhận các công nghệ chuyển đổi trong lĩnh vực tài chính, bao gồm việc tiếp nhận công nghệ sổ cái phân tán (DLT). Dự kiến rằng nhiều ứng dụng của công nghệ sổ cái phân tán, bao gồm công nghệ blockchain, vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ sẽ tiếp tục tạo ra các loại hình hoạt động kinh doanh và mô hình kinh doanh mới, cùng với chính lĩnh vực tài sản tiền điện tử, sẽ dẫn đến tăng trưởng kinh tế và cơ hội việc làm mới cho công dân Liên minh.
2. Tài sản tiền mã hóa là một trong những ứng dụng chính của công nghệ sổ cái phân tán. Tài sản tiền mã hóa là các biểu diễn kỹ thuật số về giá trị hoặc quyền có khả năng mang lại lợi ích đáng kể cho những người tham gia thị trường, bao gồm cả những người nắm giữ bán lẻ tài sản tiền mã hóa. Các biểu diễn về giá trị bao gồm giá trị bên ngoài, không phải giá trị nội tại được các bên liên quan hoặc những người tham gia thị trường gán cho tài sản tiền mã hóa, nghĩa là giá trị này mang tính chủ quan và chỉ dựa trên lợi ích của người mua tài sản tiền mã hóa. Bằng cách hợp lý hóa các quy trình huy động vốn và tăng cường cạnh tranh, việc cung cấp tài sản tiền mã hóa có thể cho phép một cách thức tài trợ sáng tạo và toàn diện, bao gồm cả đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). Khi được sử dụng làm phương tiện thanh toán, tài sản tiền mã hóa có thể mang đến cơ hội về mặt thanh toán rẻ hơn, nhanh hơn và hiệu quả hơn, đặc biệt là trên cơ sở xuyên biên giới, bằng cách hạn chế số lượng trung gian.
3. Một số tài sản tiền mã hóa, đặc biệt là những tài sản đủ điều kiện là công cụ tài chính theo định nghĩa trong Chỉ thị 2014/65/EU của Nghị viện châu Âu và Hội đồng (4), nằm trong phạm vi của các hành vi lập pháp hiện hành của Liên minh về dịch vụ tài chính. Do đó, một bộ quy tắc đầy đủ của Liên minh đã áp dụng cho các bên phát hành các tài sản tiền mã hóa đó và cho các công ty tiến hành các hoạt động liên quan đến các tài sản tiền mã hóa đó.
4. Tuy nhiên, các tài sản tiền điện tử khác nằm ngoài phạm vi của các hành vi lập pháp của Liên minh về dịch vụ tài chính. Hiện tại, không có quy tắc nào, ngoài các quy tắc liên quan đến chống rửa tiền, đối với việc cung cấp các dịch vụ liên quan đến các tài sản tiền điện tử không được quản lý như vậy, bao gồm cả việc vận hành các nền tảng giao dịch tài sản tiền điện tử, việc trao đổi tài sản tiền điện tử lấy tiền hoặc các tài sản tiền điện tử khác và cung cấp dịch vụ lưu ký và quản lý tài sản tiền điện tử thay mặt cho khách hàng. Việc không có các quy tắc như vậy khiến những người nắm giữ các tài sản tiền điện tử đó phải chịu rủi ro, đặc biệt là trong các lĩnh vực không được quy định trong các quy tắc bảo vệ người tiêu dùng. Việc không có các quy tắc như vậy cũng có thể dẫn đến những rủi ro đáng kể đối với tính toàn vẹn của thị trường, bao gồm cả về mặt lạm dụng thị trường cũng như về mặt tội phạm tài chính. Để giải quyết những rủi ro đó, một số Quốc gia thành viên đã đưa ra các quy tắc cụ thể cho tất cả hoặc một tập hợp con của các tài sản tiền điện tử nằm ngoài phạm vi của các hành vi lập pháp của Liên minh về dịch vụ tài chính và các Quốc gia thành viên khác đang xem xét liệu có nên ban hành luật trong lĩnh vực tài sản tiền điện tử hay không.
5. Việc thiếu một khuôn khổ chung của Liên minh cho thị trường tài sản tiền điện tử có thể dẫn đến việc người dùng không tin tưởng vào những tài sản đó, điều này có thể cản trở đáng kể sự phát triển của thị trường tài sản đó và dẫn đến việc bỏ lỡ các cơ hội về dịch vụ kỹ thuật số sáng tạo, công cụ thanh toán thay thế hoặc nguồn tài trợ mới cho các công ty Liên minh. Ngoài ra, các công ty sử dụng tài sản tiền điện tử sẽ không có sự chắc chắn về mặt pháp lý về cách tài sản tiền điện tử của họ sẽ được xử lý tại các Quốc gia thành viên khác nhau, điều này sẽ làm suy yếu những nỗ lực của họ trong việc sử dụng tài sản tiền điện tử cho đổi mới kỹ thuật số. Việc thiếu một khuôn khổ chung của Liên minh cho thị trường tài sản tiền điện tử cũng có thể dẫn đến sự phân mảnh về mặt quy định, điều này sẽ làm méo mó sự cạnh tranh trên thị trường nội bộ, khiến các nhà cung cấp dịch vụ tài sản tiền điện tử khó mở rộng quy mô hoạt động của mình trên cơ sở xuyên biên giới hơn và sẽ làm phát sinh sự chênh lệch về mặt quy định. Thị trường tài sản tiền điện tử vẫn còn khiêm tốn về quy mô và hiện không gây ra mối đe dọa đối với sự ổn định tài chính.
Tuy nhiên, có khả năng các loại tài sản tiền điện tử nhằm mục đích ổn định giá của chúng liên quan đến một tài sản cụ thể hoặc một rổ tài sản trong tương lai có thể được những người nắm giữ tiền lẻ áp dụng rộng rãi và sự phát triển như vậy có thể làm nảy sinh thêm những thách thức về mặt ổn định tài chính, hoạt động trơn tru của hệ thống thanh toán, truyền tải chính sách tiền tệ hoặc chủ quyền tiền tệ.
