Bản báo cáo của Bộ KH&CN (số 239/BC-BKHCN ngày 19/9/2025) về việc rà soát chủ trương, định hướng pháp luật liên quan đến dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật KH&CN và đổi mới sáng tạo, tập trung vào quỹ đầu tư mạo hiểm và sàn giao dịch vốn cho khởi nghiệp sáng tạo
—–
I. Bối cảnh hình thành báo cáo
-
Căn cứ pháp lý: Luật Ban hành văn bản QPPL, Nghị quyết số 57-NQ/TW (2024), Luật KH&CN, Luật Đầu tư công, Luật Doanh nghiệp, Luật Công nghệ cao, Luật Chứng khoán, Luật Hỗ trợ DNNVV…
-
Mục đích: xác định cơ sở chính trị, pháp lý và thông lệ quốc tế để xây dựng Nghị định mới.
-
Trích dẫn (ví dụ): “Thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, định hướng của Đảng, quy định pháp luật của Nhà nước về phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, đặc biệt là cơ chế huy động vốn…” (tr.1).
II. Kết quả rà soát: Chủ trương và định hướng
-
Nghị quyết số 57-NQ/TW (22/12/2024): nhấn mạnh “hình thành các quỹ đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp sáng tạo, ươm tạo công nghệ và chuyển đổi số” (tr.3).
-
Nghị quyết 03/NQ-CP (9/1/2025) và Nghị quyết 71/NQ-CP (1/4/2025): yêu cầu Bộ KH&CN xây dựng Nghị định mới.
-
Nghị quyết 66-NQ/TW (30/4/2025): “…thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh ổn định.”
-
Phân tích: Các văn kiện này tạo nền tảng chính trị cho việc hình thành sàn giao dịch vốn khởi nghiệp.
III. Rà soát hệ thống pháp luật hiện hành
-
Luật Ngân sách nhà nước, Luật Đầu tư công, Luật Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp
-
Chưa có quy định rõ ràng về góp vốn NSNN vào quỹ đầu tư mạo hiểm.
-
Trích dẫn: “Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo có quy định Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia… tuy nhiên, hiện chưa có văn bản nào dưới luật quy định chi tiết nội dung này” (tr.5).
-
-
Luật Công nghệ cao (Điều 25), Luật KH&CN (Điều 40)
-
Cho phép lập quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và địa phương.
-
Nhưng còn thiếu cơ chế phối hợp NSNN với vốn tư nhân.
-
-
Luật Hỗ trợ DNNVV (Điều 18)
-
Có quy định UBND cấp tỉnh có thể giao tổ chức tài chính nhà nước thực hiện đầu tư vào DNNVV KNST.
-
Tuy nhiên chưa triển khai thực tế do thiếu văn bản hướng dẫn.
-
-
Luật Chứng khoán 2019
-
Điều chỉnh sàn chứng khoán truyền thống, chưa có cơ chế cho “sàn giao dịch vốn khởi nghiệp”.
-
IV. Những khoảng trống pháp lý
-
Chưa có khung pháp lý cho sàn giao dịch vốn khởi nghiệp.
-
Quỹ đầu tư mạo hiểm mới dừng ở mức “quy định khung” trong luật, chưa có nghị định chi tiết.
-
Mâu thuẫn: một số luật cho phép Nhà nước tham gia góp vốn, nhưng cơ chế quản lý, kiểm soát rủi ro chưa rõ.
V. Đề xuất phương án xử lý (theo báo cáo)
-
Bổ sung cơ chế pháp lý cho quỹ đầu tư mạo hiểm hỗn hợp (có NSNN và vốn tư nhân).
-
Mô hình công ty TNHH 2 thành viên trở lên.
-
Nguyên tắc tách bạch vốn nhà nước và tư nhân.
-
-
Xây dựng cơ chế thử nghiệm sàn giao dịch vốn khởi nghiệp.
-
Cho phép khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gọi vốn công khai nhưng trong phạm vi sandbox.
-
Quản lý bởi Bộ Tài chính + Bộ KH&CN.
-
-
Hoàn thiện hệ thống ưu đãi và khuyến khích
-
Thuế, tín dụng, bảo lãnh đầu tư cho quỹ.
-
Cơ chế bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ.
-
VI. Phân tích chuyên sâu
-
Ý nghĩa kinh tế: giúp startup có nguồn vốn ngoài ngân hàng, tăng tính minh bạch.
-
Rủi ro pháp lý: đầu cơ, gian lận, xung đột giữa luật hiện hành.
-
So sánh quốc tế: AIM (Anh), GEM (Hồng Kông), Catalist (Singapore).
VII. Vai trò của Luật sư 911
-
Tư vấn pháp lý cho DN muốn tham gia quỹ/sàn.
-
Chuẩn bị hồ sơ, hợp đồng đầu tư, điều lệ quỹ.
-
Bảo vệ quyền lợi DN và nhà đầu tư trong tranh chấp.
-
Đại diện trong quá trình làm việc với Bộ KH&CN, Bộ Tài chính.
